عکسها یک برش زمانی و مکانی از انسانها و محیط هستند، برش محدودی هستند که اطلاع خاصی در مورد وقایع قبل و بعد نمیدهند و حتی ممکن است واقعیت را با کادربندی خود، تقطیع یا تحریف کنند.
هیچ مشخص نیست ماهایی که در یک عکس سلفی دستجمعی خندانیم، هر کدام چه سرنوشتی پیدا کنیم.
گاهی حالت صورت یک شخص در یک عکس و تلألوی چشمانش، آنقدر پرانرژی و نافذ است که ما تصور میکنیم همین عکس سند و تضمینی است برای سلامت و خوشبختی همیشگی او. اما زمان و سرنوشت و جبر جغرافیایی میتوانند، زندگی همه ما را دستخوش تغییرات زیاد کنند.
چند سال پیش برای شما ماجرای گرفته شدن عکس مشهوری، موسوم به مونالیزای افغان را شرح داده بودم. این عکس از دختری افغان به نام شربت گل، توسط «استیو مککوری» گرفته شده بود.
در سال ۱۹۸۴، تصویر این دختر چشمسبز زیبا، روجلد مجله نشنال جئوگرافیک شد. او در آن زمان آواره حمله شوروی به افغانستان بود.
از آن زمان سالها گذشته و متأسفانه وضعیت مردم خاورمیانه نهتنها بهتر نشده، بلکه روز به روز بر تیرهبختی آنها اضافه میشود و عکسها یا اقدامات نمادین دیگر، تنها به صورت مقطعی توجه جهانی و یاری آنها را برانگیخته است.
«استیو مککوری»، در این مدت گاه پیگیر سرنوشت سوژه جذاب عکس ماندگارش شده بود و در سال ۲۰۰۲ توانست او را بعد از سالها ملاقات کند، این بار شربت مبدل به زنی میانسال شده بود.

اما مطابق خبری که دیروز در گاردین منتشر شده، شربت گل، در پاکستان، در جایی که تنها چند کیلومتر با محل گرفته شدن آن عکس مشهور فاصله داشته، دستگیر شده است. علت دستگیری او و دو پسرش، داشتن اوراق هویت جعلی بوده است.
اگر اتهام آنها ثابت شود، او و فرزندانش میتوانند تا ۱۴ سال محکوم به حبس شوند.
در حال حاضر ۲٫۵ میلیون افغان در پاکستان زندگی میکنند و بسیاری از آنها برگههای هویتی معتبر ندارند. آنها تحت فشار هستند تا به میهنشان برگردند.
علیرغم حضور و فعالیتهای طالبان و نیز داعش در افغانستان، در سال های اخیر ۳۵۰ هزار افغان به میهنشان برگشتهاند. اجازه اقامت موقت بسیاری از افغانها در پاکستان، به زودی منقضی خواهد شد.